Ο καρκίνος του νεφρού είναι ο τρίτος συχνότερος καρκίνος του ουροποιητικού συστήματος. Αποτελεί το 3% των κακοήθων όγκων στους ενήλικες. Παρατηρήθηκε μία αύξηση των νέων περιστατικών παγκοσμίως τα τελευταία 30 χρόνια με σταθερό ρυθμό αύξησης 2-3% κάθε χρόνο.
Η χειρουργική αφαίρεση του νεφρού, η οποία μπορεί να γίνει ανοικτά (με τομή) ή λαπαροσκοπικά (ανοικτή ή λαπαροσκοπική νεφρεκτομή) και διακρίνεται σε ριζική (αφαίρεση ολόκληρου του νεφρού) ή μερική (πλήρης αφαίρεση μόνο του όγκου με τουλάχιστον 0.5 – 1 εκ. φυσιολογικού νεφρικού ιστού) παραμένει ο καθιερωμένος τρόπος αντιμετώπισης του καρκίνου όταν ο τελευταίος εντοπίζεται μέσα στο νεφρό.
Πρόσφατα έχουν αναπτυχθεί ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές ,όπως η κρυοθεραπεία (cryoablation) και η θερμοθεραπεία με ραδιοσυχνότητες για την αντιμετώπιση μικρών σε μέγεθος όγκων του νεφρού. Βέβαια οι τελευταίες έχουν τις δικές ενδείξεις, όπως ασθενείς αυξημένου χειρουργικού κινδύνου, μπορούν δηλαδή να εφαρμοστούν σε λίγους και επιλεγμένους ασθενείς.
Η επιβίωση των αρρώστων με εντοπισμένο (δηλαδή μέσα στο νεφρό, όχι μεταστάσεις) καρκίνο του νεφρού μετά τη ριζική νεφρεκτομή είναι πολύ καλή καθώς συνοδεύεται από χαμηλά ποσοστά υποτροπών.
Λίγα λόγια για την μερική νεφρεκτομή (Nephron Sparing)
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι όγκοι ανακαλύπτονται τυχαία στα πλαίσια διαγνωστικών εξετάσε ων (κυρίως υπερηχογραφήματος και α ξονικής τομογραφίας). Συνήθως πρόκειται για ασυμπτωματικούς, μικρούς όγκους < 4 εκατοστά σε νεώτερους ασθενείς και αποτελούν το 48-66% του συνόλου των διαγνώσεων.
Έτσι , η νεαρή ηλικία πολλών τέτοιων ασθενών έθεσε νέους προβληματισμούς για το εάν είναι απαραίτητη η ριζική νεφρεκτομή. Δημοσιευμένες μελέτες όσον αφορά τη μερική νεφρεκτομή (πλήρης αφαίρεση μόνο του όγκου με τουλάχιστον 0.5 – 1 εκ. φυσιολογικού νεφρικού ιστού), έδειξαν ογκολογικά αποτελέσματα ανάλογα της ριζικής νεφρεκτομής.
Τα ποσοστά επιβίωσης των ασθενών μετά μερική νεφρεκτομή κυμαίνονται από 90-100% με μακροχρόνια παρακολούθηση τουλάχιστον 20 ετών.
Η πιθανότητα τοπικής υποτροπής κυμαίνεται από 1-8% και είναι ανάλογη της ριζικής νεφρεκτομής.
Προτείνεται η εφαρμογή της σε όγκους με μέγιστη διάμετρο < 4 cm αν και μεγαλύτεροι όγκοι μπορούν επίσης να αντιμετωπιστούν με ανάλογα αποτελέσματα,αλλά δεν υπάρχει απόλυτη συμφωνία για το τελευταίο.