Η Καλοήθης Υπερπλασία του Προστάτη (ΚΥΠ) είναι μια καλοήθης διόγκωση του προστάτη, που εμφανίζεται σε ποσοστό 40-50% των ανδρών της έκτης δεκαετίας, έως 70% στους άνδρες της έβδομης δεκαετίας και έως 88% στους άνδρες της ένατης δεκαετίας. Η ΚΥΠ μπορεί να οδηγήσει σε αυξανόμενη πίεση στην ουρήθρα, που με τη σειρά της οδηγεί στην παρεμπόδιση της ροής των ούρων.
Οι ασθενείς με ΚΥΠ συχνά εμφανίζονται με συμπτώματα που είναι :
– η συχνουρία (η φυσιολογική ημερήσια συχνότητα ούρησης είναι μικρότερη από επτά φορές την ημέρα)
– η νυκτουρία (αφύπνιση λόγω της επιθυμίας για ούρηση)
– η επιτακτική ούρηση ή ακόμη και ακράτεια των ούρων
– η διστακτικότητα ( καθυστέρηση της έναρξης της ούρησης, διάρκειας από αρκετά δευτερόλεπτα έως λεπτά)
– η αδύνατη ροή ούρων (μειωμένη ακτίνα της ούρησης)
– σταγονοειδή ούρηση στο τέλος της ούρησης ή σταγονοειδής απώλεια ούρων μετά την ούρηση
– αίσθηση ατελούς κένωσης της ουροδόχου κύστης
– παρατεταμένος χρόνος αποβολής των ούρων ως αποτέλεσμα των δυσκολιών στην αποβολή των ούρων.
Εάν η ΚΥΠ δεν αντιμετωπισθεί , μπορεί να εξελιχθεί , με αποτέλεσμα να επιδεινωθούν τα συμπτώματα και να γίνουν όλο και περισσότερο ενοχλητικά για τον ασθενή. Οι ασθενείς μπορούν επίσης να εμφανίσουν υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις, οξεία επίσχεση των ούρων ή να αναπτύξουν λιθίαση (πέτρες) στην κύστη και να χρειαστούν χειρουργική επέμβαση.
Πως αντιμετωπίζεται η υπερπλασία του προστάτη;
Οι θεραπευτικές επιλογές ενός αρρώστου με ΚΥΠ ,μπορεί να λάβουν τη μορφή της απλής παρακολούθησης (αναμονή υπό προσεκτική παρακολούθηση), της φαρμακευτικής αγωγής ή της επεμβατικής μεθόδου(χειρουργική ή μη χειρουργική).
Στη φαρμακευτική αγωγή συνήθως χρησιμοποιούνται οι ανταγωνιστές των α- αδρενεργικών υποδοχέων σε ασθενείς με ενοχλητικά συμπτώματα ,οι οποίοι όμως δεν έχουν απόλυτη ένδειξη να χειρουργηθούν. Τα φάρμακα αυτά χαλαρώνουν ταχέως τις λείες μυϊκές ίνες του αυχένα της κύστης και του προστάτη, βελτιώνοντας έτσι τη ροή των ούρων, αλλά δεν επιδρούν στο μέγεθος του προστάτη. Επίσης παρέχουν βελτίωση των συμπτωμάτων μέσα σε 48 ώρες και μπορούν να βελτιώσουν τη ροή των ούρων κατά 20 έως 30%. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν η ταμσουλοσίνη (PRADIF,OMNIC,TAMSULIJN κ.ά), η αλφουζοσίνη (XATRAL,κ.ά), η δοξαζοσίνη (MAGURAN,κ.ά) και η τεραζοσίνη (HYTRIN). Μια άλλη κατηγορία φαρμάκων που χρησιμοποιούνται στη φαρμακευτική αντιμετώπιση της ΚΥΠ είναι οι αναστολείς της 5 α- ρεδουκτάσης οι οποίοι ενεργούν βραδύτερα από τους ανταγωνιστές των α- αδρενεργικών υποδοχέων , με τα μέγιστα αποτελέσματα να παρατηρούνται μετά από 6 μήνες θεραπείας, μπορούν όμως να μειώσουν το μέγεθος του προστάτη από 20 έως 30%, Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν η φιναστερίδη η ντουταστερίδη (AVODART ). (PROSCAR, GLOPISINE,κ.ά) και
Η χειρουργική επέμβαση είναι η κύρια επιλογή για τους ασθενείς, στους οποίους απέτυχε η φαρμακευτική αγωγή ή για τους ασθενείς που παρουσιάζουν επιπλοκές λόγω της ΚΥΠ (οξεία επίσχεση ούρων, λιθίαση ουροδόχου κύστης, υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις, μακροσκοπική αιματουρία ,νεφρική ανεπάρκεια και μεγάλα εκκολπώματα της ουροδόχου κύστης). Η χειρουργική επέμβαση, η οποία συνίσταται στην αφαίρεση του διογκωμένου προστάτη , με αποτέλεσμα τη άρση της απόφραξης είναι η η καλύτερη μακροπρόθεσμη λύση για τους ασθενείς. Οι δύο κύριες χειρουργικές μέθοδοι είναι :
– Η διουρηθρική προστατεκτομή ( αρίδα όπως είναι γνωστή, εικόνα 2)
– Ανοικτή προστατεκτομή (με τομή στην κοιλιά, εικόνα 3)
Γενικά η διουρηθρική προστατεκτομή είναι η συχνότερα χρησιμοποιούμενη χειρουργική μέθοδος, κατάλληλη για ασθενείς με μετρίως διογκωμένους προστάτες. Η διάρκεια της επέμβασης είναι περίπου μία ώρα. Για ασθενείς με μεγάλη διόγκωση του προστάτη προτιμάται η ανοικτή μέθοδος. Οι επεμβάσεις με διάφορους τύπους laser δεν θεωρούνται τουλάχιστον προς το παρών ως πρώτης γραμμής χειρουργική μέθοδος, αλλά μπορεί να είναι χρήσιμες σε ορισμένες ομάδες ασθενών(π.χ όσους λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή ή όσους δεν είναι κατάλληλη για διουρηθρική προστατεκτομή, κ.ά).
Άλλες λιγότερο επεμβατικές μέθοδοι χρησιμοποιούνται λιγότερο συχνά απότι οι χειρουργικές τεχνικές (καθώς πολλές από αυτές εξακολουθούν να βρίσκονται υπό μελέτη, όπως π.χ ο διορθικός υψηλής έντασης εστιασμένος υπέρηχος(THIFU) ή έχουν υψηλά ποσοστά αποτυχίας π.χ η διορθική αφαίρεση δια βελόνης (TUNA). Η περισσότερο ελκυστική , μη χειρουργική μέθοδος φαίνεται να είναι η διουρηθρική δια μικροκυμάτων.