Εξέταση σπέρματος με τα νέα κριτήρια(2009) της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (WHO)
Από την Χατζηπαρασίδου Αλεξία
Κλινικός Εμβρυολόγος BSc, MSc
Διευθύντρια μονάδας υποβοηθούμενης αναπαραγωγής Embryolab
Ο ακριβής προσδιορισμός της ποιότητας ενός σπέρματος έχει μεγάλη σημασία για τα ζευγάρια που διαπιστώνουν δυσκολία σύλληψης.
Σε μια εξέταση σπέρματος ελέγχονται σημαντικοί παράμετροι όπως:
Ποσότητα δείγματος. Η ποσότητα μιας εκσπερμάτισης όταν η συλλογή του δείγματος είναι πλήρης προσδιορίζει έμμεσα την καλή λειτουργία των αναπαραγωγικών αδένων, όπως του προστάτη και της σπερματοδόχου κύστεως. Η ποσότητα του δείγματος πρέπει να κυμαίνεται από 1,5 -6 ml.
Αριθμός σπερματοζωαρίων. Ο αριθμός των σπερματοζωαρίων που παράγονται σε μια εκσπερμάτωση προσδιορίζουν έμμεσα το επίπεδο λειτουργίας των όρχεων ενός άνδρα. Ο αριθμός των σπερματοζωαρίων πρέπει να ξεπερνά τα 15.000.000 σπερματοζωάρια ανά κυβικό εκατοστό.
Κινητικότητα σπερματοζωαρίων. Η κίνηση των σπερματοζωαρίων διακρίνεται σε 3 τύπους την προωθητική κίνηση, την επιτόπια καθώς και στα ακίνητα σπερματοζωάρια. Σε ένα δείγμα σπέρματος το σύνολο των σπερματοζωαρίων με προωθητική κίνηση πρέπει να ξεπερνά το 32% στην πρώτη ώρα παρατήρησης.
Μορφολογία σπερματοζωαρίων. Η μορφολογία είναι επίσης μια πολύ σημαντική παράμετρος στην αξιολόγηση ενός σπέρματος. Για τον προσδιορισμό της μορφολογίας τα σπερματοζωάρια υποβάλλονται σε ειδική χρώση, στην συνέχεια με την βοήθεια μικροσκοπίου προσμετρούνται τα φυσιολογικής μορφολογίας σπερματοζωάρια σε σχέση με αυτά που φέρουν μία ή περισσότερες μορφολογικές ανωμαλίες. Με την μορφολογία μπορούμε να αξιολογήσουμε έμμεσα την ποιότητα του μηχανισμού της σπερματογένεσης. Σε ένα φυσιολογικό ως προς την μορφολογία δείγμα τα σπερματοζωάρια με φυσιολογική μορφολογία πρέπει να ξεπερνούν το 5%.
Περά από τις παραπάνω παραμέτρους του σπέρματος, που είναι πολύ σημαντικές για τον προσδιορισμό της γονιμοποιητικής ικανότητας ενός άνδρα, κατά την μικροσκοπική παρατήρηση προσδιορίζονται και άλλα χαρακτηριστικά του δείγματος. Τέτοια στοιχεία είναι η παρουσία στρογγυλών κυττάρων, συγκολλήσεων και συναθροίσεων.
Χρήσιμα TIPS
• Για τον ακριβέστερο προσδιορισμό της ποιότητας του σπέρματος ενός άνδρα καθώς και της γονιμοποιητικής του ικανότητας απαιτούνται τουλάχιστον δυο διαφορετικές μετρήσεις με απόσταση περίπου 2 μηνών μεταξύ τους.
• Για μια εξέταση σπέρματος η ενδεδειγμένη αποχή είναι από 2 έως 4 εικοσιτετράωρα.
• Για μια τέτοια εξέταση πρέπει να γνωρίζουμε ότι χρήση φαρμακευτικών ουσιών, ασθένειες και εμπύρετα επεισόδια μπορούν να επηρεάσουν παροδικά την εικόνα ενός σπέρματος για αυτό είναι καλό να αποφεύγονται μετρήσεις σε τέτοια διαστήματα μια και μπορούν να οδηγήσουν σε λάθος συμπεράσματα.
• Το κάπνισμα, το αλκοόλ, το αυξημένο σωματικό βάρος είναι επιβαρυντικοί παράγοντες για την ποιότητα ενός σπέρματος.